Είναι ποτέ εφικτό, να αντιληφτούμε με μια γρήγορη μόνο ματιά τα μυστικά ενός άγνωστου για εμάς ψαρότοπου; Πιστεύω πως ναι, αρκεί να αφουγκραστούμε τους ψίθυρους της φύσης, προσέχοντας και καταγράφοντας μέχρι και την παραμικρή τους λεπτομέρεια.
Φυσικά, μια τέτοια ικανότητα δεν αποκτιέται από την μια στιγμή στην άλλη, αλλά μέσα από μακροχρόνιες προσωπικές και όχι μονό εμπειρίες. Πέραν όμως αυτών, υπάρχουν κατά την γνώμη μου ορισμένα σημάδια και τεχνικές, που μπορούν κάλλιστα να μας δώσουν μια βασική εικόνα για το τι θα αντιμετωπίσουμε στον εκάστοτε προορισμό μας. Αυτά, είναι μεν κοινά και τις περισσότερες φορές κατανοητά, την διαφορά όμως θα κάνει ο συνδυασμός πολλών και διαφορετικών γνώσεων, που θα προσπαθήσουμε εν συνεχεία να αναλύσουμε. Σε αυτό το πρώτο κεφάλαιο, θα ασχοληθούμε με συγκεκριμένα σημάδια και ενέργειες όσο αφορά την μορφολογία του τόπου και της ακτής, ενώ σε επόμενο με αυτά της θάλασσας.
Τα αυτονόητα…
Καταρχήν, όπως αναφέρει και μια παλιά λαϊκή παροιμία <<ρωτώντας πας στην πόλη>>, η συλλογή πληροφοριών από οποιαδήποτε διαθέσιμη πηγή επιβάλλεται. Πέραν λοιπόν των φίλων και γνωστών δεν πρέπει να ξεχνάμε και το διαδίκτυο που μπορεί ξεκούραστα να μας προσφέρει απίστευτες πληροφορίες, καθώς και απόψεις διαφορετικών ανθρώπων. Αυτές που πρωτίστως αναζητούμε, επικεντρώνονται στην σύσταση του βυθού(αμμώδης, βραχώδης ή ανάμικτος) και στα ψάρια που συνήθως κρατά. Αν θέλουμε όμως να εμβαθύνουμε, μειώνοντας έτσι κατά πολύ την περίπτωση αποτυχίας, θα πρέπει να βρούμε απαντήσεις σε κάποια πιο δύσκολα και πολύπλοκα ερωτήματα. Ξεκινώντας, αναζητούμε τα είδη δολωμάτων που οι ντόπιοι κυρίως ψαράδες χρησιμοποιούν, καθώς και τα τοπικά που ζουν στον βυθό. Ο λόγος αυτονόητος, αφού θα μας λύσει τα χεριά όσο αφορά την προμήθεια τους, αλλά θα μας δώσει συνάμα και μια ένδειξη για τα είδη των θηραμάτων που ίσως κυκλοφορούν.
Βραχότοποι, εδώ η κυριαρχία των σαργών, αλλά και όχι μόνο είναι αδιαφιλονίκητη
Εν συνεχεία και με την βοήθεια του διαδικτύου(Google Earth – συστήματα πρόγνωσης καιρού) θα προσπαθήσουμε να… διαβάσουμε, έστω και από μακριά για αρχή την μορφολογία της ακτής – βυθού και των συνθηκών που θα επικρατούν. Φανταστείτε πόσο απογοητευτικό θα ήταν, αν η όλη εξόρμηση σκόνταφτε από το ξεκίνημα της στο βασικό θέμα προγνώσεως του καιρού. Στο επόμενο βήμα θα χρειαστούμε την βοήθεια ναυτικών χαρτών, ώστε να γνωρίζουμε εκ των προτέρων ορισμένα χρήσιμα χαρακτηριστικά του τόπου που μας ενδιαφέρει. Όπως το βάθος του βυθού την μορφολογία (εκβολές ποταμών η χειμάρρων) και τον προσανατολισμό της ακτής. Εάν δε ο χάρτης είναι πολύ αναλυτικός, δεν θα είναι λίγες οι φορές που θα ανακαλύψουμε την ύπαρξη κάποιας ξέρας, σε κοντινή απόσταση από την ακτή. Με τον τρόπο αυτό και σε συνδυασμό με την κατεύθυνση των ανέμων, θα έχουμε πλήρη γνώση των σημείων της ακτής που μας ενδιαφέρουν.
Όταν παρατηρούμε το φαινόμενο της άμπωτης, η αλλαγή προορισμού επιβάλλεται
Φυσικά δεν χρειάζεται να αναφέρω την προσεκτική παρακολούθηση των φάσεων τις σελήνης, γιατί όπως γνωρίζουμε επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό τις διατροφικές σύνηθες των ψαριών. Ιδιαιτέρως δε, δυο μέρες πριν και μετά την πανσέληνο, αφού την συγκεκριμένη περίοδο οι θαλάσσιοι οργανισμοί είναι σε διατροφική έξαρση. Το ίδιο ισχύει και για την παλίρροια, όπου η πλημμυρίδα θεωρείτε ιδανική, ενώ η άμπωτη άκρως απαγορευτική. Και κάτι το ιδιαίτερο που σε ορισμένους ίσως θεωρηθεί υπερβολή, κατά την γνώμη όμως μου ακριβώς το αντίθετο αφού η λεπτομέρεια πολλές φορές κάνει την διαφορά. Αναφέρομαι στην ατμοσφαιρική πίεση, καθώς έχει αποδειχτεί ότι αρκετά αρπαχτικά της θάλασσας αλλά και της ξηράς, ιδιαιτέρως σε μια επερχόμενη βαρομετρική πτώση, αλλάζουν διάθεση αυξάνοντας τα επιθετικά τους ένστικτα.
Αν αυτό σας φαίνεται ακραίο τι να πείτε για τους φίλους μας τους Iταλούς, που πριν την επιλογή μιας παραλίας ελέγχουν και την… θερμοκρασία της θάλασσας. Παρότι και εγώ τους κατέκρινα στην αρχή, αναγκάστηκα τελικά να αναθεωρήσω αφού διαπίστωσα ιδίοις όμμασι την αποτελεσματικότητα τους. Από προσωπικές εμπειρίες και πληροφορίες που κατάφερα να συλλέξω, οι αποδοτικότερες είναι θεωρητικά οι υψηλές. Για συγκεκριμένα και ασφαλέστερα όμως αποτελέσματα, χρειάζεται περαιτέρω διερεύνηση και σε επόμενα άρθρα θα ασχοληθούμε διεξοδικότερα.
Παρατηρώντας και κατανοώντας τα σημάδια…
Συνήθως, οι περισσότεροι από εμάς όταν επισκεπτόμαστε έναν ψαρευτικό προορισμό, το μόνο που μας απασχολεί είναι να ξεκινήσουμε όσο πιο γρήγορα μπορούμε την διαδικασία του ψαρέματος. Με αυτό τον τρόπο όμως αδυνατούμε να αντιληφθούμε τα σημάδια που η ίδια η φύση μας προσφέρει, χάνοντας έτσι την ευκαιρία για μια αποδοτικότερη και ξεκούραστη εξόρμηση.
Κοιτώντας μια παραλία από ψηλά, ο βυθός της μας αποκαλύπτεται απροκάλυπτα
Καταρχήν, βασική προϋπόθεση είναι η άφιξη στον προορισμό μας να γίνεται απαραιτήτως με το φως της ημέρας, αφού πρώτη η όραση θα μας αποκαλύψει τα καλά κρυμμένα μυστικά του τόπου. Φτάνοντας και αν είναι εφικτό να τον παρατηρήσουμε από ψηλά, ψάχνουμε αρχικά για την ύπαρξη διχτυών αφού είναι ένας καθαρά αποτρεπτικός παράγοντας για την επιλογή του. Εν συνεχεία, αναζητούμε τα γνωστά <<άσπρα – μαύρα>> καθώς θα μας υποδείξουν σε πια κομμάτια του βυθού υπάρχουν φυκιάδες, βράχια ή ακόμα και ξέρες. Μόλις τα εντοπίσουμε, λειτουργούμε σαν GPS μαρκάροντας σημεία στην παράλια και στον ορίζοντα, ώστε κατεβαίνοντας να ήμαστε σε θέση να βρούμε την ακριβείς τοποθεσία που είχαμε επιλέξει. Στο επόμενο βήμα, παρατηρούμε την φυσιογνωμία της περιοχής, αν είναι δηλαδή κόλπος μεγάλος ή μικρός και σε πια κατεύθυνση κοιτά. Στους μικρούς στήνουμε τα εργαλεία μας στο κέντρο, ενώ αντιθέτως σε μεγάλους διαλέγουμε τις άκρες του. Αν μάλιστα υπάρχει και κοίτη ποταμού ή χειμάρρου, ανεπιφύλακτα την πλησιάζουμε καθώς το ρεύμα τους μεταφέρει υπολείμματα τροφών. Αυτό, έχει σαν αποτέλεσμα την προσέλκυση πληθώρας ψαριών όπως λαβράκια, τσιπούρες, μουρμούρες και κέφαλους, καθώς και μεγαλύτερων αρπαχτικών που επωφελούνται από την θολούρα που δημιουργείται με την ανάμειξη των γλυκών και αλμυρών νερών.
Η κλίση και η σύσταση της παραλίας, προδιαγράφει και το βάθος της θάλασσας
Αφού επιλέξουμε το σημείο που θα εγκατασταθούμε, παρατηρούμε τον γύρω χώρο μιας και τα χαρακτηριστικά της ακτής(πλάκες – άμμος – βότσαλο…) μοιάζουν με αυτά του βυθού, τουλάχιστον σε απόσταση ακτίνας δράσης των καλαμιών. Εν συνεχεία ελέγχουμε το τι έχει ξεβράσει η θάλασσα, αν πχ δούμε όστρακα έχουμε μια πρώτη ιδέα των φυσικών δολωμάτων και κατ΄ επέκταση των ψαριών (τσιπούρες;) που ίσως κυκλοφορούν. Κατά τον ίδιο τρόπο αν η ακτή έχει πλημμυριστεί από νεκρά μαύρα φύκια, είναι σημάδι της έντονης θαλασσοταραχής των περασμένων ημερών, αλλά και προάγγελος δυσκολιών όσο αφορά τις αρματωσιές μας. Κλίνοντας, ένας έξυπνος τρόπος για να αντιληφθούμε το μεγάλο βάθος της θάλασσας, είναι η έντονη κλίση της ακτής, καθώς και η παρουσία χοντρής άμμου με βοτσαλάκι. Ενώ αντιθέτως λεπτή άμμος και επίπεδη παραλία, προδίδει και το μικρό βάθος της.
Όσο αφορά τον αποδοτικότερο ψαρότοπο, αυτό είναι καθαρά προσωπικό θέμα και βασίζεται στις γνώσεις του καθενός. Μερικοί προτιμούν τους αμμουδερούς, αν και περιορίζονται στα είδη και στα μεγέθη των θηραμάτων. Πολλές όμως φορές με έντονες γενικά συνθήκες, έχουν αλιευθεί αρκετά μεγάλα, ιδιαιτέρως λαυράκια και μυλοκόπια της τάξεως ακόμα και των έξι κιλών. Άλλοι πάλι έλκονται από βραχότοπους και κατά προτίμηση κάβους, που εισχωρούν αρκετά μέσα στην θάλασσα. Η μορφολογία αυτή σε συνδυασμό με το μεγάλο βάθος, είναι ιδανική για μεγάλα θηράματα, καθώς και για τα… <<μαύρα – κόκκινα>> που μόνο εδώ θα τα αντιμετωπίσουμε. Αν θέλετε πάντως την άποψη μου, ο συνδυασμός άμμου και βράχων είναι ο ιδανικότερος, αφού τα περισσότερα είδη ψαριών τον προτιμούν. Για αυτό θα ξανά αναφέρω, ότι οπωσδήποτε πρέπει να φτάνουμε πριν την δύση του ηλίου στον προορισμό μας.
Συνοψίζοντας
Όπως προκύπτει, οι ερωτήσεις είναι πολλές και μερικές φορές δύσκολες και κουραστικές, όμως πιστεύω απαραίτητες αν επιθυμούμε την θετική έκβαση της εξόρμησης μας. Ο καλός λοιπόν προγραμματισμός αρκετές ημέρες πριν επιβάλλεται, όσο και αν μερικοί τον κατακρίνουν, θεωρώντας τον κουραστικό. Και κάτι ακόμα, απαραίτητη κατά την γνώμη μου ,είναι και η αναζήτηση ενός δεύτερου ή και τρίτου ακόμα εναλλακτικού προορισμού, σε περίπτωση που απρόβλεπτοι παράγοντες μας αποτρέψουν από τον αρχικό μας.
Χρήστος Ζάβρας
